Veur de wind is het windmolenproject van
Bladwissel voor één van de twee windturbines van Nieuwleusen Synergie
Zoals iedereen in Nieuwleusen al lang heeft gezien staat één van de twee windturbines niet te draaien. Erg vervelend, want niet alleen is het opwekken van groene energie belangrijk ter voorkoming van klimaatverandering, ook kan extra windenergie ertoe bijdragen dat we onze energiekosten binnen de perken houden.
De betreffende windturbine functioneerde niet naar behoren. Na uitgebreid onderzoek werd vastgesteld dat één van de rotorbladen een aanpassing nodig heeft en daarom werd de turbine stilgezet. De andere turbine draait gelukkig al vanaf de overname naar volle tevredenheid. Deze heeft inmiddels in haar eentje in een half jaar tijd voldoende groene stroom opgewekt om circa 2.900 huishoudens een jaar van stroom te voorzien. Bij de groene energieproductie van beide turbines wordt uitgegaan van een productie voor circa 8.000 huishoudens gemiddeld op jaarbasis.
Voor Nieuwleusen Synergie is het natuurlijk erg vervelend dat één windturbine niet draait. Financieel heeft de stilstand gelukkig nauwelijks gevolgen omdat er sprake is van garantiewerk. De inwoners van de gemeente Dalfsen en directe omgeving die geïnvesteerd hebben in de molen ontvangen gewoon hun rente en aflossing en onlangs hebben de omwonenden hun eerste vergoeding ontvangen.
Inmiddels is bekend dat het nieuwe rotorblad hoogst waarschijnlijk in de nacht van maandag 28 op dinsdag 29 maart vanaf de haven in Moerdijk naar Nieuwleusen komt. Bij de molen is inmiddels gestart met de opbouw van dezelfde hijskraan (van 150 meter hoog) die al voor de bouw werd gebruikt. Bij goed weer zal het te vervangen rotorblad op dinsdag 23 maart worden gedemonteerd. Net als destijds bij de bouw van de turbines biedt dit weer een spectaculaire aanblik waar naar verwachting veel inwoners van Nieuwleusen een kijkje komen nemen. Het gedemonteerde blad blijft tot maandag 28 maart op de locatie, waarna het naar het naar de overlaadlocatie wordt vervoerd voor verder transport. Als alles verder naar plan verloopt wordt het nieuwe blad op 29 of 30 maart gemonteerd.
Tijdens de hijswerkzaamheden op 23, 29 en 30 maart zal de Meentjesweg gedeeltelijk worden afgesloten. Dat geldt voor het gedeelte vanaf de Stadhoek tot aan de Korenweg. Rondom de kraan geldt een veiligheidsbereik van minimaal 200 meter. De werkzaamheden zijn nog afhankelijk van de weersomstandigheden, bij te veel wind zal er niet gewerkt kunnen worden. De huidige weersverwachting is echter positief.
Het transport van het rotorblad zal anders dan de vorige keer gebeuren. Om aanpassingen van wegen en rotondes te voorkomen zal voor het transport tussen de N 377 en de locatie gebruik worden gemaakt van een zogenaamde “blade lifter”. Deze wordt ook in de bergen of op andere moeilijk toegankelijke locaties gebruikt. Dat is een zelfrijdend platform waarop het rotorblad vast is gemonteerd en waarbij dit in elke richting kan worden gedraaid. Dit maakt het gebruik van een veel kortere route mogelijk die zo weinig mogelijk verkeershinder veroorzaakt.
Het rotorblad dat verwijderd wordt zal op dezelfde manier als het nieuwe blad terug naar de N 377 worden gebracht. Vooraf wordt dit rotorblad aan een uitgebreid onderzoek onderworpen en bepaald of en hoe dit blad hergebruikt kan worden. Vanaf de N377 zal het rotorblad per vrachtwagen worden getransporteerd naar een locatie waar een eventuele reparatie kan worden uitgevoerd.
De verwachting is dat het nieuwe rotorblad er voor gaat zorgen dat de turbine aan de Meentjesweg binnen enkele dagen na de montage weer volop productief is. Daarmee wordt er weer een bijdrage geleverd aan de energietransitie en aan het verminderen van de afhankelijkheid van Russisch gas.
De Coöperatie Nieuwleusen heeft een aantal nieuwsfeiten te melden. Voor de eerste keer na de bouw van de beide windmolens wordt komende maand de vergoeding aan de omwonenden uitgekeerd. Daarnaast is de stroomopbrengst bekend over een langere periode. Helaas draait één van de molens niet naar behoren, de leverancier doet onderzoek naar de oorzaak. En afgelopen maandag bezocht minister Rob Jetten (van Klimaat en Energie) Nieuwleusen om ervaringen aan te horen over de plaatsing van de beide windmolens. Dit bezoek vond maandagmiddag plaats in ‘De Klinker’ van Annette Wessels, aan het Westeinde in Nieuwleusen, en aansluitend bij de windmolens.
Vergoeding omwonenden en stroom voor 2.500 huishoudens
De coöperatie Nieuwleusen Synergie keert binnenkort (in februari) voor het eerst de vergoeding uit aan de omwonenden van de vorig jaar geplaatste windmolens. Het gaat in totaal om een bedrag van circa 50.000 euro.
De beide molens hebben in 2021 gedurende 40 dagen energie geproduceerd (i.p.v. de verwachte ruim 180 dagen). De uitkering bedraagt echter toch 40% van de gecontracteerde vergoeding. De omwonenden hebben immers wel al meer dan een half jaar lang (visuele) hinder gehad. Tot nu toe hebben de molens 7.150.000 kWh aan stroom opgeleverd, voldoende voor ruim 2.500 huishoudens.
Meentjesweg
De windmolen aan de Meentjesweg draait de laatste tijd langzaam, omdat deze niet functioneert zoals het hoort. De leverancier bekijkt wat precies de problemen veroorzaakt. Wellicht is er een upgrade nodig of misschien wel een nieuw rotorblad. Wanneer de benodigde aanpassing kan worden uitgevoerd hangt ook af van de beschikbaarheid van onderdelen. De wereldwijde krapte op de grondstoffen- en onderdelenmarkt maakt het voor de turbineleverancier moeilijk om te voorspellen wanneer aanpassingen kunnen worden uitgevoerd. Het verhelpen van de problemen en de lagere opbrengst vallen onder de garantie van de leverancier. Hierdoor zijn voor de Coöperatie Nieuwleusen Synergie mogelijke financiële consequenties afgedekt.
Minister Jetten op bezoek in Nieuwleusen
Het bezoek van de minister werd georganiseerd door Het Nationaal Programma Regionale Energie Strategieën (RES). Om maatregelen uit het Klimaatakkoord te realiseren werken landelijk 30 energieregio’s aan een Regionale Energie Strategie. West-Overijssel is een van de dertig RES-regio’s en levert met de RES zijn bijdrage aan de uitvoering van het Klimaatakkoord. Daarin is afgesproken dat in 2030 energie duurzaam opgewekt wordt met zon en wind als bijdrage aan de reductie van 49% CO2-uitstoot.
Nadat de gemeenten Dalfsen, Zwolle en Staphorst in de voorafgaande jaren al afzonderlijk windturbines hadden geplaatst in het grensgebied van de drie gemeenten, leek het onafwendbaar dat er vanwege de RES nog enkele bij geplaatst zouden moeten worden. De bewonerscoöoperatie Nieuwleusen Synergie nam toen het initiatief voor twee nieuwe molens, die voorjaar 2021 geplaatst werden en voor honderd procent lokaal eigendom zijn. Hierdoor heeft de lokale gemeenschap via de coöperatie zeggenschap over de ontwikkeling, maar ook over de besteding van de winsten van het project. Zo profiteren niet alleen de omwonenden, maar de hele gemeenschap van de komst van de windmolens.
Minister Jetten trok ruim anderhalf uur uit voor zijn bezoek aan Nieuwleusen. Hij sprak in speelplaats voor kreativiteit De Klinker, in de boerderij van Annette Wessels aan het Westeinde, met omwonenden en leden van de energiecoöperatie. Aansluitend bezocht hij ook de windmolens. De gesprekken gaven hem een inkijkje in de samenwerking, de uitdagingen en de dilemma’s bij het opstellen van een regionale energiestrategie.
“De minister informeerde vooral naar hoe de contacten met omwonenden en andere betrokkenen in de afgelopen jaren is verlopen”, zegt coöperatiebestuurder Lambert Schuldink. “Wethouder André Schuurman, die er eveneens bij was, gaf aan dat elk proces rond de plaatsing van windmolens steeds anders verloopt. Het bijzondere van dit project was dat omwonenden er bovengemiddeld bij betrokken zijn en dat er een jaarlijkse financiële tegemoetkoming voor hen is.”
Als lid van de Belangenvereniging Nieuwleusen Buitengebied West (BNBW) gaf Ineke van den Berg de minister het advies mee dat ‘Den Haag’ de regie moet pakken om te voorkomen dat initiatieven voor windmolens leiden tot verdeeldheid in de betreffende buurt. “De overheid moet de inspraak zó organiseren dat ze voorkomt dat de kwestie een splijtzwam wordt. Bij ons heeft de provincie helaas een kwalijke rol gespeeld door de komst van windmolens op te dringen. Daardoor besloten we het lokale initiatief van Nieuwleusen Synergie te steunen. Maar het zou geen ‘slikken of stikken’ moeten zijn. Elke overheid kan een steentje bijdragen aan een goede regeling, maar dan moet wel de systematiek veranderen.” Ze was blij met de komst van de minister naar Nieuwleusen: “Het was zijn eerste werkbezoek als minister en je kon merken dat hij vol energie aan zijn taak begonnen is. Hij kan in elk geval goed luisteren.”
Annette Wessels is al vijftien jaar betrokken bij de komst van de windmolens achter De Klinker. “In die tijd heb ik gemerkt dat overheden dit grensgebied als een soort afvoerputje beschouwen, een plek waar je de windmolens van verschillende gemeenten kunt samenbrengen. De minister herkende dat; hij woont zelf in een grensgebied bij Nijmegen en ziet daar ook veel windmolens komen. Blij met de windmolens zijn we nooit geweest. We zien het nog steeds als een noodzakelijk kwaad, maar zagen ook dat de molens van Nieuwleusen Synergie de beste optie waren. Ook heb ik hem geadviseerd de aandacht te richten op verbinding, omdat gemeenschappen door de plaatsing van windmolens uit elkaar kunnen vallen. Daarnaast kan het onderwerp breder getrokken worden door ook te letten op verspilling van energie voedsel en grondstoffen.”
Begin deze week vond de formele overdracht plaats van de twee windmolens van Nieuwleusen Synergie. Dat gebeurde tijdens een korte bijeenkomst bij de turbine aan de Meentjesweg, waar de verschillende partijen de overdracht bekrachtigden met hun handtekeningen. Hiermee is de bewonerscoöperatie Nieuwleusen Synergie officieel eigenaar geworden van de twee molens.
Voorzitter Rob Vogelzang plaatste namens Nieuwleusen Synergie zijn handtekening onder de diverse contracten. Peter Hol tekende namens Westenwind, het bedrijf waarmee vanaf het begin is samengewerkt aan de totstandkoming. Projectmanager Daniël Wolken tekende namens Enercon. De Nederlandse tak van dit Duitse bedrijf produceerde en leverde de windmolens. Met name dat laatste had eerder dit jaar nogal wat voeten in aarde, want het nachtelijke transport van de onderdelen, inclusief de ruim 80 meter lange vleugels, moest met speciale vrachtwagens plaatsvinden langs een route die hiervoor was ‘geprepareerd’. Windmatch, een onafhankelijke organisatie die initiatiefnemers bijstaat bij het realiseren van windenergieprojecten met duurzame rendementen, zorgde voor de kennis en begeleiding. Bene Perdok trad op als extern projectmanager.
Lokaal Energiebedrijf
Het windmolenproject Veur de wind is de afgelopen zes jaar ontwikkeld door de werkgroep Lokaal Energiebedrijf, een onderdeel van Nieuwleusen Synergie dat speciaal voor dit doel opgetuigd is. De windmolens zijn er in hun huidige vorm gekomen in overleg met de omwonenden en de gemeente Dalfsen. Het is een bijzonder project, omdat de onvermijdelijkheid van de plaatsing van nog eens twee windmolens door Nieuwleusen Synergie werd aangegrepen om de financiële opbrengsten ten goede te laten komen aan de omwonenden en de inwoners van het dorp Nieuwleusen.
Het gaat dan om de opbrengsten van de levering van stroom aan het netwerk. Deze opbrengsten worden met name besteed aan sociale en maatschappelijke initiatieven in de gemeente, die rechtstreeks bijdragen aan de leefbaarheid van Nieuwleusen. Ook nu al schenkt Nieuwleusen Synergie regelmatig bijdragen aan sociale en maatschappelijke initiatieven. De verwachting is dat deze schenkingen in aantal zullen toenemen en hoger zullen uitvallen naarmate de energie van de windmolens in de verdere toekomst meer gaat opleveren. Wel zijn de opbrengsten mede afhankelijk van hoe hard het waait en ook van de prijsontwikkeling van energie.
Groene stroom
De beide molens, waarvan onlangs de stroomproductie is gestart, zullen samen ongeveer 26.000.000 kWh per jaar gaan produceren. Dit is genoeg voor ongeveer 8000 huishoudens. De realisatie vergde in totaal ruim 12 miljoen euro. Dit bedrag werd deels bijeengebracht uit eigen vermogen van de coöperatie, een investering door Waterschap Drents Overijsselse Delta en een bankfinanciering. De begroting kwam rond door 450.000 euro op te halen bij inwoners, die straks kunnen meeprofiteren van de windturbines.
De groene stroom die de windmolens produceren, wordt geleverd aan Greenchoice. Meer informatie staat op de website www.veurdewind.nl. Op deze website staat ook een linkje naar de video ‘Veur de wind’. In deze video is prachtig in beeld gebracht hoe de molens zijn gebouwd. Meer informatie over de coöperatie is te vinden op www.nieuwleusensynergie.nl
Er is veel belangstelling voor onze windmolenlocaties aan de Meentjesweg en aan de Ebbenweg. Veel Nieuwleusenaren hebben er al een kijkje genomen. Dat is niet zo verassend, hoor. Het resultaat van enkele maanden bouwen mag er zijn. Beide windmolens van Nieuwleusen Synergie zijn inmiddels opgebouwd, ondanks de sterke wind van de afgelopen weken. Deze maakte het werken op hoogte er niet gemakkelijker op.
In de komende periode worden alle aansluitingen gemaakt en worden er diverse tests uitgevoerd. Dan zullen de molens ook voor het eerst gaan draaien. Als de testen achter de rug zijn, gaan de molens stroom leveren.
Drie stuks bevestigd. Er liggen aan de Ebbenweg nog drie wieken voor de andere windmolen van "veurdewind".
In de afgelopen weken zijn veel onderdelen van de windmolens op de beide locaties gearriveerd. Op bouwlocatie Meentjesweg is ook op afstand de voortgang goed te zien.
Ook het transport van de (6) wieken is van start gegaan. Het leverde indrukwekkende beelden op. En ook op de bouwlocaties zelf nemen de activiteiten toe.